HỖ TRỢ SỨC KHỎE TÂM THẦN CHO CÁC NHÀ LÂM
SÀNG: QUYỀN RIÊNG TƯ Ở ĐÂU?
Tháng Bảy 11, 2021
John Whyte, MD, MPH
Người
dịch: BS Nguyễn Thị Hồng Nhung
www.medscape.com
24/05/2021
Bảo mật
giữa bác sĩ – bệnh nhân là trụ cột đáng được trông đợi trong hệ thống chăm sóc
sức khỏe. Tuy nhiên, nó lại không dành cho bác sĩ và các nhân viên y tế. Nhiều
hội đồng y khoa tại các tiểu bang yêu cầu bác sĩ phải trả lời những câu hỏi đào
sâu vào các vấn đề sức khỏe tâm thần trong quá khứ, khiến họ có tâm lý bất an
và sợ bị mất việc. Gần đây, giám đốc y khoa của WebMD, Ths.BS y tế công cộng
John Whyte đã có cuộc nói chuyện với giám đốc điều hành Hiệp hội y tế Virginia,
Melina Davis về những bước tiến mà tiểu bang của cô đang thực hiện để đảm bảo
có được sự hỗ trợ đầy đủ và bảo mật về vấn đề sức khỏe tâm thần cho những người
cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Xin cô
cho chúng tôi biết tại sao lại cần phải thảo luận về quyền riêng tư của
bác sĩ. Không phải tất cả các bệnh nhân đều có thể mong chờ vào sự bảo mật
hay sao?
Đúng
vậy, người dân luôn hy vọng giữa họ và người chăm sóc có được sự bảo mật. Nếu
người cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe phá vỡ sự bảo mật đó, người bệnh có
quyền tố cáo và dùng luật pháp để giải quyết.
Tuy
nhiên, các bác sĩ và những người làm lâm sàng khác lại không thể trông chờ vào
điều đó khi tìm kiếm sự chăm sóc cho những mối lo về sức khỏe hành vi. Chúng ta
đều biết mức độ kiệt sức nghề nghiệp và mắc các vấn đề sức khỏe hành vi ở những
người làm việc tuyến đầu là rất cao, đặc biệt là các bác sĩ. Hơn nửa số bác sĩ
tại Mỹ phải đối mặt với tình trạng kiệt sức nghề nghiệp, dù vậy, hội đồng y
khoa (boards of medicine – BOMs) của nhiều tiểu bang vẫn hỏi quá nhiều
về các vấn đề sức khỏe tâm thần trước đây.
Điều gì
khiến cho những câu hỏi được đặt ra bởi hội đồng y khoa của các tiểu bang có
vấn đề?
Hiện
nay, có 9 hội đồng y khoa của tiểu bang hỏi những câu ‘anh/chị đã từng…’
khi nhắc đến sức khỏe tâm thần, các câu về sức khỏe tâm thần của hơn 5 năm hoặc
yêu cần người nộp đơn phải làm giám định sức khỏe tâm thần. 7 tiểu bang có các
câu hỏi có chứa lời lẽ gây hiểu lầm, gay gắt hoặc đối chọi, xâm phạm nhiều vào
vấn đề sức khỏe tâm thần mà không liên quan đến tình trạng suy giảm hiện tại.
Những câu hỏi này không hề hiệu quả, thậm chí còn khiến các bác sĩ thấy họ
không được bảo vệ và có nguy cơ mất việc khi họ cần giải quyết những mối lo cá
nhân về tình trạng kiệt sức nghề nghiệp, đồng nghĩa với việc họ sẽ rời đi mà
không nhờ đến sự giúp đỡ, cả khi họ thật sự cần đến nó.
Sao cô
lại nghĩ việc thay đổi điều này là quan trọng?
Thật
khó mà hiểu nổi khi chúng ta không hỗ trợ nhiều dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm
thần hơn cho các bác sĩ và nhân viên y tế, dù rằng họ luôn phải chứng kiến
những thảm kịch và cái chết. Chúng ta đã không làm. Để rồi, những nhân viên y
tế của chúng ta phải lo rằng mình sẽ mất việc và kế sinh nhai nếu tìm đến sự hỗ
trợ cho các vấn đề sức khỏe tâm thần, điều mà ta vẫn khuyến khích người dân nên
tìm đến thường xuyên. Sao những nhân viên làm việc ở tuyến đầu lại không thể?
Muốn
những nhân viên y tế của chúng ta có cơ hội tìm đến sự giúp đỡ về sức khỏe tâm
thần, chúng ta phải cho họ sự an toàn về mặt tâm lý. Lấy ví dụ, hội đồng y khoa
của bang Virginia đã cực kỳ nỗ lực để các bác sĩ có được sự an tâm bằng việc
chỉ hỏi những câu hỏi về tình trạng tâm thần hiện tại và những suy giảm có thể
sẽ ảnh hưởng đến khả năng thực hành y khoa của họ. Nhờ đó, các bác sĩ sẽ có
thêm niềm tin với sự giám sát của hội đồng y khoa và cố gắng thành thật hơn khi
họ gặp trắc trở. Chúng ta nên bắt đầu áp dụng cách tiếp cận này trên phạm vi
toàn quốc để mang đến cho các bác sĩ cơ hội có được sự bảo mật trong điều trị
tương tự như họ đã làm với bệnh nhân.
Tại sao
bác sĩ và những nhà làm lâm sàng khác không sử dụng chương trình hỗ trợ nhân
viên (employee assistance program – EAP) truyền thống do nhà tuyển dụng của họ
cung cấp?
Ai cũng
biết nhiều bác sĩ, trợ lý y khoa và y tá được cung cấp EAP, nhưng các nghiên
cứu chỉ ra rằng các nhân viên y tế hiếm khi dùng đến chúng. Chỉ 6% nhân viên y
tế không phải bác sĩ sử dụng EAP mà họ được cung cấp. Con số này thậm chí còn
thấp hơn ở cộng đồng các bác sĩ. Tỉ lệ sử dụng EAP của các bác sĩ chỉ chiếm
1-2%
Mặc dù
những người sử dụng lao động đang làm điều này với mục đích tốt nhất, các nhân
viên y tế lại lo ngại việc họ tham gia chương trình, cũng như thông tin và dữ
liệu của họ sẽ bị tiết lộ cho bộ phận nhân sự. Các bác sĩ và trợ lý y khoa lo
rằng phía nhân sự sẽ dùng những thông tin đã được thu thập và chia sẻ đó để
thuyên chuyển công tác của họ. Điều này đã tạo thành nỗi sợ cho các nhân viên y
tế của chúng ta, trong khi họ là người cần sự hỗ trợ nhất.
Sức
khỏe tâm thần của nhân viên y tế ảnh hưởng thế nào đến kết quả của bệnh nhân và
hệ thống chăm sóc sức khỏe tại Mỹ?
Sức khỏe
tâm thần của nhân viên y tế có mối liên hệ rất lớn đến sự an toàn của người
bệnh. Kiệt sức nghề nghiệp được chứng minh là làm tăng 200% nguy cơ mắc các sai
sót y khoa. Với người bệnh, điều quan trọng là người chăm sóc họ phải được chăm
sóc, để họ có thể chăm sóc người bệnh của mình tốt nhất có thể.
Chúng
ta cũng biết kiệt sức nghề nghiệp là một áp lực tài chính lớn đối với hệ thống
chăm sóc sức khỏe của Hoa Kỳ. Chi phí kinh tế (economic cost) hằng năm
liên quan tới doanh số và giảm số giờ khám do kiệt sức nghề nghiệp xấp xỉ 7600
USD cho mỗi bác sĩ được tuyển dụng mỗi năm, trong khoảng từ 4100 đến 10.200 USD
Nếu
luật pháp không thay đổi và không có những cách thức hợp pháp để bảo vệ nhân
viên y tế, những ai đang chịu đựng sẽ tiếp tục bị cô lập trong việc tìm kiếm sự
giúp đỡ. Điều này không chỉ làm tổn thương những nhân viên y tế của chúng ta mà
còn ảnh hưởng đến người bệnh và toàn bộ hệ thống chăm sóc sức khỏe.
Cô nghĩ
liệu có giải pháp nào dành cho các nhân viên y tế để giải quyết rào cản trong
việc tìm kiếm sự hỗ trợ về sức khỏe tâm thần?
Để có
được một chương trình với những sự bảo vệ như thế này, nói dễ hơn là làm. Đó là
một việc rất khó, đặc biệt là với những hội đồng y khoa và nhà tuyển dụng, khi
họ đã có quá nhiều việc phải lo toang. Khối thịnh vượng chung Virginia (The
Commonwealth of Virginia) và Hiệp hội y khoa Virginia (Medical
Society of Virginia – MSV) đã tiến một bước lớn trong việc cung cấp
những sự bảo vệ này cho bác sĩ, trợ lý y khoa và nhân viên y tế khác trên toàn
tiểu bang. Tại kỳ họp Đại hội đồng Virginia năm 2020, MSV tập trung vào việc
thay đổi điều luật, cho phép các bác sĩ tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp để
giải quyết tình trạng kiệt sức nghề nghiệp mà không phải sợ những hậu quả không
đáng có với giấy phép hành nghề của mình. Thống đốc Virginia đã ký đạo luật vào
ngày 8 tháng 3 năm 2020, làm tiền đề cho việc thành lập “SafeHaven” –
chương trình chăm sóc sức khỏe dành cho các bác sĩ của MSV. Tại kỳ họp Đại hội
đồng năm 2021, SafeHaven đã được mở rộng ra cho cả y tá, dược sĩ, cũng như các
sinh viên khối ngành y, dược, y tá và trợ lý y khoa. Virginia là tiểu bang đầu
tiên trên cả nước có đạo luật cung cấp nguồn lực như thế để hỗ trợ cho các bác
sĩ. Nhưng quan trọng là chương trình này phải được nhân rộng trên toàn quốc.
Ngoài
các biện pháp bảo vệ pháp lý được tích hợp trong chương trình SafeHaven, nó còn
cung cấp một số phúc lợi hỗ trợ cho các thành viên. Nhờ hợp tác với VITAL
WorkLife, SafeHaven cung cấp dịch vụ tư vấn trực tiếp không giới hạn qua điện
thoại 24/7; tối đa 6 phiên tư vấn có bảo mật bới một cố vấn, nhà trị liệu hoặc
nhân viên xã hội được cấp phép; tối đa 6 phiên khai vấn chéo (peer-coaching)
có bảo mật với một bác sĩ hoặc khai vấn điều hành; và sử dụng không giới hạn
dịch vụ chăm sóc khách hàng ảo, đa năng, cung cấp các dịch vụ hạng nhất 24/7.
Chương trình này có tạo được sự khác biệt về
độ hài lòng khi tìm kiếm hỗ trợ về sức khỏe tâm thần của các nhà lâm sàng?
Trong 6
tháng đầu, tỉ lệ sử dụng SafeHaven là 35%. Đồng nghĩa với việc các nhà lâm sàng
đang có được sự hỗ trợ mà họ cần khi họ cần đến nó, và họ không phải sợ thông
tin của mình sẽ bị lộ với phía nhà tuyển dụng. Chúng ta, với tư cách là người
đại diện cho đất nước, phải có trách nghiệm phải đảm bảo cho những người cung
cấp dịch vụ sức khỏe của mình rằng họ có thể tìm được sự hỗ trợ một cách bảo
mật, tương tự điều mà bệnh nhân của họ nhận được. Đây là lúc phải đồng lòng đấu
tranh cho sự thay đổi dành cho tất cả nhân viên y tế trên khắp Hoa Kỳ.
Nguồn
tham khảo: John Whyte, MD, MPH, Mental Health Support for
Clinicians: Where’s the Privacy? Medscape, , ,
May 24, 2021,